Quốc tang là một sự kiện đặc biệt do chính phủ của một quốc gia chỉ định, có thể kéo dài từ một ngày, vài ngày, thậm chí đến một tuần. Trong tiếng Anh, quốc tang là “national mourning” hoặc “state funeral” tùy theo ngữ cảnh.
- National mourning: Thời gian để tưởng nhớ và bày tỏ lòng thương tiếc đối với một nhân vật quan trọng hoặc một sự kiện bi thảm, thường bao gồm các hoạt động tưởng niệm và các nghi thức trang trọng.
- State funeral: Lễ tang được tổ chức với nghi thức quốc gia cho các nhân vật quan trọng, thường là lãnh đạo cấp cao của một quốc gia.
Trong khoảng thời gian này, diễn ra các hoạt động tưởng nhớ, bao gồm cả cá nhân và tập thể, để vinh danh những người đã khuất. Những nạn nhân được tưởng nhớ trong lễ quốc tang thường là những cá nhân xuất sắc có đóng góp to lớn cho xã hội hoặc những người đã thiệt mạng trong các thảm họa lớn.
Tùy thuộc vào tình hình xã hội và văn hóa của mỗi quốc gia, lễ quốc tang sẽ được tổ chức theo các phong tục và tập quán khác nhau. Trong suốt thời gian này, quốc kỳ của quốc gia thường được treo rủ xuống để tưởng niệm và bày tỏ lòng thành kính đối với những người đã mất.
Các chức danh được tổ chức quốc tang tại Việt Nam
Điều 5 Nghị định 105/2012/NĐ-CP quy định chức danh được tổ chức Lễ Quốc tang, gồm cán bộ đang giữ hoặc thôi giữ một trong các chức vụ sau:
- Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam: Là lãnh đạo cao nhất của Đảng Cộng sản Việt Nam, chịu trách nhiệm chỉ đạo và quản lý các hoạt động của Đảng, đồng thời là người đứng đầu hệ thống chính trị của quốc gia.
- Chủ tịch nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam: Là nguyên thủ quốc gia, đại diện cho Nhà nước Việt Nam về mặt đối nội và đối ngoại, có quyền lực và trách nhiệm trong việc đảm bảo tính toàn vẹn lãnh thổ và an ninh quốc gia.
- Thủ tướng Chính phủ nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam: Là người đứng đầu Chính phủ, chịu trách nhiệm lãnh đạo và điều hành các hoạt động của Chính phủ, thực hiện các chính sách phát triển kinh tế, xã hội và an ninh quốc phòng.
- Chủ tịch Quốc hội nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam: Là người đứng đầu cơ quan lập pháp cao nhất của Việt Nam, có nhiệm vụ chủ trì các phiên họp của Quốc hội, đảm bảo hoạt động lập pháp và giám sát của Quốc hội được thực hiện hiệu quả và đúng luật.
Việc tổ chức lễ quốc tang cho các chức danh này là cách để tôn vinh và tưởng nhớ những đóng góp to lớn của họ cho đất nước. Bộ Chính trị quyết định việc tổ chức Lễ Quốc tang đối với cán bộ cấp cao khác có quá trình đóng góp và công lao to lớn đối với sự nghiệp cách mạng của Đảng, Nhà nước và Nhân dân, có uy tín lớn trong nước và quốc tế.
Quy định việc tổ chức Lễ Quốc tang
Quy định việc tổ chức Lễ Quốc tang tại Việt Nam được thực hiện theo Nghị định 105/2012/NĐ-CP, ngày 17/12/2012, của Chính phủ về tổ chức lễ tang cán bộ, công chức, viên chức.
Thông báo về Lễ Quốc tang
Điều 6 Nghị định 105/2012/NĐ-CP quy định thông báo về Lễ Quốc tang như sau:
Các cơ quan sau đây cùng đứng tên ra thông cáo về Lễ Quốc tang:
1. Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam;
2. Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam;
3. Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam;
4. Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam;
5. Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.
Ban Lễ tang Nhà nước và Ban Tổ chức Lễ tang
Điều 7 Nghị định 105/2012/NĐ-CP quy định về Ban Lễ tang Nhà nước và Ban Tổ chức Lễ tang như sau:
1. Bộ Chính trị quyết định thành lập Ban Lễ tang Nhà nước, gồm từ 25 đến 30 thành viên đại diện Bộ Chính trị, Ban Chấp hành Trung ương, Quốc hội, Chủ tịch nước, Chính phủ, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các đoàn thể Trung ương, cơ quan nơi người từ trần đã hoặc đang công tác, đại diện lãnh đạo tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quê hương hoặc nơi sinh của người từ trần.
a) Ban Lễ tang Nhà nước có nhiệm vụ chỉ đạo việc tổ chức Lễ Quốc tang theo quy định tại Nghị định này;
b) Trưởng Ban Lễ tang Nhà nước là Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam hoặc Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
2. Bộ Chính trị quyết định thành lập Ban Tổ chức Lễ tang, gồm từ 15 đến 20 thành viên đại diện cho các bộ, ban, ngành ở Trung ương, địa phương quê hương hoặc nơi sinh của người từ trần và đại diện gia đình người từ trần,
a) Ban Tổ chức Lễ tang có nhiệm vụ giúp cho Ban Lễ tang Nhà nước trong việc điều hành các cơ quan là thành viên Ban Tổ chức Lễ tang, các cơ quan tham gia tổ chức Lễ Quốc tang theo quy định tại Nghị định này;
b) Trưởng Ban Tổ chức Lễ tang là một Phó Thủ tướng Chính phủ.
Thời gian, nghi thức để tang
Điều 10 Nghị định 105/2012/NĐ-CP quy định về thời gian, nghi thức để tang như sau:
Thời gian tổ chức Lễ Quốc tang là 2 ngày. Trong thời gian này các cơ quan, công sở trong phạm vi cả nước và các cơ quan đại diện của Việt Nam ở nước ngoài treo cờ rủ, có dải băng tang (có kích thước bằng 1/10 chiều rộng lá cờ, chiều dài theo chiều dài của lá cờ và chỉ treo cờ đến 2/3 chiều cao của cột cờ, dùng băng vải đen buộc không để cờ bay), không tổ chức các hoạt động vui chơi, giải trí công cộng.
Nơi tổ chức Lễ Quốc tang và nơi an táng
Điều 11 Nghị định 105/2012/NĐ-CP quy định về nơi tổ chức Lễ Quốc tang và nơi an táng như sau:
1. Lễ Quốc tang tổ chức tại Nhà tang lễ Quốc gia số 5 Trần Thánh Tông, Hà Nội (nếu tổ chức ở Hà Nội); Nhà tang lễ Bệnh viện Quân y 175 hoặc Nhà tang lễ số 25 Lê Quý Đôn, Quận 3, Thành phố Hồ Chí Minh (nếu tổ chức ở Thành phố Hồ Chí Minh).
2. An táng tại Nghĩa trang Mai Dịch, Hà Nội; Nghĩa trang Thành phố Hồ Chí Minh hoặc hỏa táng, điện táng, an táng tại quê hương hay nghĩa trang địa phương khác theo nguyện vọng của gia đình.
Lễ viếng
Điều 14 Nghị định 105/2012/NĐ-CP quy định về Lễ viếng như sau:
1. Ban Tổ chức Lễ tang sắp xếp các đoàn vào viếng theo đội hình như sau: 2 chiến sĩ khiêng vòng hoa đi đầu, tiếp theo là Trưởng đoàn, phía sau bên phải Trưởng đoàn là sĩ quan dẫn viếng, các thành viên trong đoàn viếng đi theo hai hàng dọc.
2. Ban Tổ chức Lễ tang tổ chức đón và xếp các đoàn đại biểu nước ngoài, các cơ quan đại diện ngoại giao, cơ quan lãnh sự, cơ quan đại diện của tổ chức quốc tế tại Việt Nam và các cơ quan, cá nhân nước ngoài khác có nguyện vọng đến viếng và ghi sổ tang.
3. Sau khi viếng, Trưởng đoàn ghi sổ tang.
4. Trong quá trình viếng, Quân nhạc cử nhạc “Hồn tử sĩ”.
Tổ chức Lễ viếng ở nước ngoài
Điều 15 Nghị định 105/2012/NĐ-CP quy định về tổ chức Lễ viếng ở nước ngoài như sau:
1. Cùng thời gian diễn ra Lễ Quốc tang ở Việt Nam, Bộ Ngoại giao hướng dẫn các cơ quan đại diện của Việt Nam ở nước ngoài tiếp đón các tổ chức, cá nhân người Việt Nam, người nước ngoài đến viếng và ghi sổ tang tại cơ quan đại diện của Việt Nam ở nước ngoài.
2. Trang trí lễ đài:
a) Lễ đài trang trí phông nền đen, Quốc kỳ treo phía trên có dải băng tang, ảnh người từ trần và dòng chữ trắng “Vô cùng thương tiếc đồng chí…”;
b) Bàn thờ đặt chính giữa phòng, dưới lễ đài có lư hương; hai bên bàn thờ đặt 2 vòng hoa cố định;
c) Bàn ghi sổ tang.
Lễ truy điệu
Điều 16 Nghị định 105/2012/NĐ-CP quy định về Lễ truy điệu như sau:
1. Thành phần dự Lễ truy điệu gồm: Ban Lễ tang Nhà nước; Ban Tổ chức Lễ tang; gia đình, người thân; đại diện các cơ quan, đơn vị và địa phương của người từ trần.
2. Vị trí các đoàn dự Lễ truy điệu
a) Gia đình đứng phía bên trái phòng lễ tang (theo hướng nhìn lên lễ đài);
b) Lãnh đạo Đảng, Nhà nước đứng phía bên phải phòng lễ tang (theo hướng nhìn lên lễ đài);
c) Các đoàn đại biểu bộ, ban, ngành, đối tượng khác, lực lượng túc trực và đội quân nhạc đứng theo sắp xếp của Ban Tổ chức Lễ tang.
3. Chương trình Lễ truy điệu
a) Trưởng ban Tổ chức Lễ tang tuyên bố Lễ truy điệu;
b) Quân nhạc cử Quốc ca;
c) Trưởng ban Lễ tang Nhà nước đọc lời điếu và tuyên bố phút mặc niệm;
d) Khi mặc niệm, quân nhạc cử nhạc “Hồn tử sĩ”;
đ) Trưởng ban Tổ chức Lễ tang tuyên bố kết thúc Lễ truy điệu.
4. Cùng thời gian diễn ra Lễ truy điệu ở Trung ương, lãnh đạo địa phương quê hương hoặc nơi sinh của người từ trần tổ chức Lễ truy điệu tại địa phương.
Lễ đưa tang
Điều 17 Nghị định 105/2012/NĐ-CP quy định về Lễ đưa tang như sau:
1. Thành phần dự Lễ đưa tang gồm: Ban Lễ tang Nhà nước; Ban Tổ chức Lễ tang; gia đình, người thân; đại diện các cơ quan, đơn vị và địa phương của người từ trần.
2. Khi chuyển linh cữu từ nhà tang lễ lên xe tang và từ xe tang vào phần mộ có 1 sĩ quan mang ảnh, 1 sĩ quan mang gối Huân chương và 1 sĩ quan quấn cờ mang cờ đi trước linh cữu; đội công tác gồm 1 sĩ quan và 12 chiến sĩ chuyển linh cữu từ nhà tang lễ lên xe tang, từ xe tang vào phần mộ; Trưởng ban, Phó Trưởng ban Lễ tang Nhà nước cùng khiêng linh cữu (phía đầu linh cữu); gia đình và các thành viên khác đi phía sau linh cữu.
Tổng hợp bởi Duan24h.net