Liên minh Mekolor “đầu tư đường sắt 100 tỷ” có phải “chém gió”?

Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam, một trong những dự án hạ tầng giao thông trọng điểm của Việt Nam, tiếp tục thu hút sự chú ý khi Liên minh đầu tư giữa Công ty Cổ phần Mekolor (Việt Nam) và Great USA (Mỹ) tuyên bố sẵn sàng đầu tư 100 tỷ USD cho dự án này.

Tuy nhiên, những thông tin liên quan đến liên minh này, đặc biệt là các tuyên bố của ông Võ Xuân Trường – Chủ tịch Mekolor, đang gây ra nhiều tranh cãi và nghi ngờ về tính khả thi.

Liên minh Mekolor – Great USA: Tuyên bố táo bạo 100 tỷ USD

Trong buổi trò chuyện với phóng viên VietNamNet, ông Võ Xuân Trường, đại diện Liên minh Mekolor – Great USA, khẳng định liên minh này đã chuẩn bị nguồn vốn 100 tỷ USD để đầu tư vào dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam. Đáng chú ý, liên minh cam kết không yêu cầu Chính phủ Việt Nam cung cấp vốn đối ứng hay bất kỳ bảo lãnh tài chính nào. Đây là một tuyên bố gây sốc, bởi ngay cả những doanh nghiệp lớn như THACO hay VinSpeed cũng chỉ có thể thu xếp khoảng 20% vốn tự có cho dự án tương tự.

Ông Trường nhấn mạnh:

“Chúng tôi đã nghiên cứu kỹ lưỡng về dự án đường sắt cao tốc Bắc – Nam và nhận thấy cơ hội đầu tư. Với nguồn vốn có sẵn, chúng tôi đủ khả năng tham gia cùng các đối tác.”

Theo ông Trường, nếu dự án thuận lợi, số vốn 100 tỷ USD có thể được thu hồi trong vòng 15 năm kể từ khi tuyến đường sắt đi vào khai thác. Để minh họa, ông đưa ra các con số:

• Dân số Việt Nam khoảng 100 triệu người, với 60 triệu lượt di chuyển Bắc – Nam mỗi năm bằng đường sắt tốc độ cao.
• Nếu giá vé trung bình là 50 USD/lượt, dự án có thể thu về khoảng 3 tỷ USD mỗi năm.
• Ngoài ra, liên minh dự kiến thiết lập 40 thương hiệu hàng hóa tại 20 trạm dừng dọc tuyến, tạo thêm nguồn thu đáng kể từ hoạt động kinh doanh.

Nguồn vốn 100 tỷ USD: Thực hư ra sao?

Khi được hỏi về cách thức thu xếp nguồn vốn khổng lồ 100 tỷ USD, ông Trường cho biết dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam chỉ là một phần trong sáng kiến kinh tế mang tên One Mekong One Meal. Theo ông, sáng kiến này đã huy động được nguồn vốn lên tới 120.000 tỷ Euro – một con số gây sốc, bởi nó tương đương với GDP của toàn thế giới. Tuy nhiên, ông Trường không cung cấp chi tiết cụ thể về cách thức huy động hay các đối tác liên quan.

Về việc chứng minh tiềm lực tài chính, ông Trường khẳng định:

“Chúng tôi có tài khoản riêng cho dự án. Trong báo cáo gửi cơ quan Chính phủ, chúng tôi đã cung cấp chứng minh tài chính được xác thực bởi một định chế tài chính uy tín trong top 10 thế giới.”

Tuy nhiên, khi được hỏi định chế tài chính nào xác thực, ông chỉ trả lời chung chung và không cung cấp thông tin cụ thể. Điều này khiến nhiều người đặt câu hỏi về tính minh bạch và khả năng thực hiện của liên minh.

Mekolor – Great USA: Thông tin mập mờ

Một điểm đáng chú ý khác là thông tin về hai đơn vị trong liên minh. Trong khi Great USA (Mỹ) không được đề cập chi tiết, Công ty Cổ phần Mekolor – đơn vị đại diện tại Việt Nam – lại có nhiều dấu hỏi về năng lực tài chính và kinh doanh:

• Trụ sở công ty: Mekolor đặt trụ sở tại một ngôi nhà nhỏ trong hẻm hẹp trên đường Lý Tự Trọng, TP. Cần Thơ. Trụ sở là một ngôi nhà một trệt, một lầu, với lối vào chỉ vừa đủ cho xe máy.
• Vốn điều lệ: Mekolor có vốn điều lệ chỉ 1 tỷ đồng, trong đó ông Võ Xuân Trường sở hữu 94% cổ phần (940 triệu đồng), còn hai cổ đông khác mỗi người góp 30 triệu đồng (3% cổ phần).
• Ngành nghề kinh doanh: Theo thông tin công khai, Mekolor hoạt động trong lĩnh vực buôn bán vật liệu xây dựng, thiết bị lắp đặt, bán lẻ thực phẩm, hàng may mặc, giày dép, và hàng da. Tuy nhiên, trang web của công ty không thể truy cập, làm dấy lên nghi ngờ về mức độ chuyên nghiệp và quy mô hoạt động.

Khi được hỏi về lĩnh vực kinh doanh chính và lợi nhuận của liên minh, ông Trường từ chối trả lời chi tiết, chỉ cho biết sẽ công bố trong các báo cáo gửi cơ quan Chính phủ.

Phản ứng từ công luận

Đề xuất đầu tư 100 tỷ USD của Liên minh Mekolor – Great USA đã vấp phải nhiều ý kiến trái chiều. Nhiều chuyên gia và dư luận đánh giá đây là một kế hoạch “viển vông” và khó khả thi, đặc biệt khi thông tin về năng lực tài chính và kinh nghiệm của liên minh còn mập mờ.

Đáp lại những ý kiến nghi ngờ, ông Trường tuyên bố:

“Chúng tôi không quan tâm đến các bình luận bên ngoài, chỉ cần sự quan tâm từ phía Chính phủ. Tôi phát ngôn với tư cách đại diện liên minh có yếu tố Mỹ, tuân thủ luật pháp quốc tế. Đây không phải câu chuyện để ‘chém gió’, vì phát ngôn thiếu căn cứ ở cấp quốc gia có thể dẫn đến hậu quả pháp lý nghiêm trọng.”

Phân tích tính khả thi

Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam là một trong những dự án hạ tầng lớn nhất Việt Nam, với tổng mức đầu tư ước tính lên tới hàng chục tỷ USD. Tuy nhiên, những tuyên bố của Liên minh Mekolor – Great USA đặt ra nhiều câu hỏi:

1. Nguồn vốn 100 tỷ USD: Việc một công ty có vốn điều lệ chỉ 1 tỷ đồng như Mekolor tuyên bố huy động 100 tỷ USD là điều khó tin, đặc biệt khi không có thông tin rõ ràng về các đối tác tài chính hay định chế xác thực.
2. Sáng kiến One Mekong One Meal: Con số 120.000 tỷ Euro được ông Trường nhắc đến là không thực tế và thiếu căn cứ, làm giảm độ tin cậy của đề xuất.
3. Kinh nghiệm và năng lực: Mekolor hoạt động trong các lĩnh vực không liên quan trực tiếp đến hạ tầng giao thông hay đường sắt tốc độ cao, trong khi Great USA chưa được công bố thông tin cụ thể.

Kết luận

Đề xuất đầu tư 100 tỷ USD vào dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam của Liên minh Mekolor – Great USA là một ý tưởng táo bạo nhưng đầy tranh cãi. Trong bối cảnh thiếu thông tin minh bạch về tiềm lực tài chính, kinh nghiệm hoạt động và các đối tác liên quan, đề xuất này khó thuyết phục các cơ quan quản lý và dư luận.

Để dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam trở thành hiện thực, cần có sự tham gia của các nhà đầu tư uy tín, có năng lực tài chính và kinh nghiệm rõ ràng. Chính phủ Việt Nam, với vai trò quản lý, cần thẩm định kỹ lưỡng các đề xuất để đảm bảo tính khả thi và hiệu quả của dự án trọng điểm này.