Tiểu sử Ông Trương Gia Bình (FPT) và những lần “trắng tay”

Ông Trương Gia Bình sinh năm 1956 tại Nghệ An, ông là Chủ tịch Hội đồng quản trị FPT, một trong những tập đoàn hàng đầu trong lĩnh vực Công nghệ thông tin và Truyền thông tại Việt Nam.

Tiểu sử, đời tư và sự nghiệp ông Trương Gia Bình

Trương Gia Bình xuất sắc tốt nghiệp khoa Toán cơ tại Đại học Tổng hợp Moscow vào năm 1979. Sau đó, ông bảo vệ thành công luận án PTS tại Đại học Tổng hợp Moscow vào năm 1983, được nhà nước phong tặng danh hiệu Phó giáo sư vào năm 1991.

Ngoài chức vụ Chủ tịch Hội đồng quản trị FPT, ông còn góp mặt trong nhiều vị trí quan trọng khác như Chủ tịch Hiệp hội Nông nghiệp số Việt Nam (VIDA) từ năm 2019 đến nay. Ông cũng là thành viên HĐQT của Ngân hàng Thương mại Cổ phần Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) từ 2018 đến tháng 4 năm 2023.

Trương Gia Bình không chỉ là một doanh nhân thành công mà còn là người có đóng góp to lớn cho ngành Công nghệ thông tin tại Việt Nam. Ông là người sáng lập tập đoàn FPT, cùng với tiến sĩ Nguyễn Thành Nam, với sự hỗ trợ tài chính từ GS Vũ Đình Cự.

Năm 2013, ông được Tập đoàn truyền thông Nikkei (Nhật Bản) trao giải thưởng Nikkei Asian vì những đóng góp quan trọng cho sự phát triển của ngành CNTT tại Việt Nam.

Quá trình công tác:

• 2019 – nay: Chủ tịch Hiệp hội Nông nghiệp số Việt Nam (VIDA).
• 2017 – nay: Phó Chủ tịch Hội đồng tư vấn cải cách thủ tục hành chính của Thủ tướng Chính phủ; Trưởng ban nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân trực thuộc Hội đồng tư vấn cải cách thủ tục hành chính.
• 2013 – nay: Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần FPT.
• 2002 – 2009: Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần FPT.
• 1988 – 2002: Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần FPT.

Ông Trương Gia Bình, con trai của bác sĩ Trương Gia Thọ từng sống tại Hà Nội từ khi mới 2 tuổi. Ông kết hôn hai lần, lần đầu với bà Võ Hạnh Phúc, con rể của Đại tướng Võ Nguyên Giáp và có một cô con gái. Sau khi ly dị, ông kết hôn với người vợ thứ hai là Nguyễn Tuyết Mai, hiện là chủ tịch công ty du lịch Vidotour.

Những lần “trắng tay” và bài học xương máu

Năm 1985, trên sân bay quốc tế Sheremetyevo của Liên Xô, Trương Gia Bình, lúc đó 29 tuổi, đang chờ đón chuyến bay trở về Việt Nam sau 12 năm học tập. Hành trình trở về của nhà khoa học trẻ đầy ấp ủ và hoài bão, đồng thời cũng là hành trình của những lỉnh kỉnh đồ đạc, dây mayso, nồi áp suất, bàn là… những vật dụng cần thiết để kiếm sống cho gia đình trong đất nước mới.

Khi bước xuống máy bay, ông ôm con gái nhỏ trên tay, đặt chân lên mảnh đất quê hương, ông nhìn thấy đàn bò đang nhai những cây cỏ bên đường băng rộng lớn, vắng vẻ so với sân bay quốc tế Nội Bài. Trong cảnh huyền bí đó, ông Bình không kìm được nước mắt rơi.

“Thế hệ chúng tôi sinh ra và lớn lên trong thời kỳ đất nước còn chiến tranh. Chúng tôi tự hào vì dân tộc chúng tôi đã chiến thắng thực dân Pháp và đế quốc Mỹ. Tôi mang theo tâm thế là đại diện của một dân tộc bất khuất,” ông chia sẻ, nhưng cũng nhắc nhở về sự phân biệt và đau đớn khi những người Việt Nam ở nước ngoài bị đối xử khác biệt.

Những trải nghiệm đau lòng đó đã là nguồn động viên mạnh mẽ, thúc đẩy ông và đồng đội xây dựng tầm nhìn “góp phần hưng thịnh quốc gia”. Ngay từ khi thành lập công ty, ông đã đặt ra tuyên ngôn này với hy vọng rằng FPT sẽ đóng góp vào sự phồn thịnh của đất nước.

Với nền tảng tư tưởng này, ông Bình bắt đầu thực hiện cam kết của mình từ những năm đầu thập kỷ 1970, khi ông là một trong 100 học sinh miền Bắc được chọn để học tập tại Liên Xô. Đào tạo bài bản, những lời dạy của các nhà khoa học hàng đầu Việt Nam và Liên Xô về trách nhiệm với Tổ quốc và khát vọng chấn hưng đất nước đã góp phần làm nảy mầm tâm huyết của ông.

Ngày 13/09/1988, sau khi trải qua những khó khăn và nỗ lực, ông cùng 13 nhà khoa học thành lập Công ty Công nghệ Thực phẩm FPT, tiền thân của Công ty Cổ phần FPT ngày nay. Điều quan trọng nhất trong khoảnh khắc khởi nghiệp đó không phải là vốn vật chất, mà là “con tim”, “khối óc” và tinh thần bất khuất của một dân tộc.

Những bước đi khởi nghiệp đầu tiên của đội ngũ ông Bình bắt đầu từ quyết định đầy táo bạo, là một hành trình kỳ diệu trải qua những thách thức và gian khó không tưởng. Khi ông cùng đồng đội quyết định chấp nhận thách thức và bước chân ra khỏi quê hương, trong hành trang chỉ là những chiếc nồi hầm, bàn là và lòng dũng cảm.

đội ngũ ông Bình không ngần ngại tích lũy từng đồ vật nhỏ, bán bớt để lấy vốn, và chấp nhận rủi ro khi đầu tư vào vàng. Khi công ty chính thức ra đời, vàng lại trở thành nguồn tài chính để trả lương cho đội ngũ nhân viên đồng lòng sống sót trong những ngày khó khăn. Điều kiện sống của đội ngũ ông Bình lúc đó không dễ dàng: đa phần đồng đội đi bộ đến nơi làm việc, chỉ có vài người may mắn sở hữu chiếc xe đạp.

Những ký ức khó quên về ngày xưa tại số 30 Hoàng Diệu vẫn rợp trong tâm trí đội ngũ ông Bình, là bảo tàng tinh thần chứa đựng những cố gắng không ngừng. Mỗi ngày, đội ngũ ông Bình hội tụ tại căn nhà này để thảo luận, ý kiến và ý tưởng phát triển doanh nghiệp. Tại đây, đội ngũ ông Bình nhận được sự ưu ái từ Đại tướng Võ Nguyên Giáp, được cấp một phòng nhỏ và một chiếc máy tính để bàn làm nơi chốn sáng tạo.

đội ngũ ông Bình, như những chiến binh trải qua thử thách, tự nghĩ ra cách để tồn tại. Dù công ty mới thành lập, vốn kinh doanh gần như là con số không, và đội ngũ ông Bình thiếu kinh nghiệm trong lĩnh vực doanh nghiệp. Nhưng tại thời điểm đó, quyết tâm của đội ngũ ông Bình không hề phai mà ngược lại, đội ngũ ông Bình đặt mục tiêu đưa máy tính về Việt Nam, phát triển công nghệ thông tin.

Để thực hiện mục tiêu đó, đội ngũ ông Bình đã mời anh Nguyễn Chí Công, một chuyên gia từ Viện Tính toán và Điều khiển, người đã tham gia vào việc nghiên cứu và chế tạo chiếc máy tính đầu tiên của Việt Nam. Anh Công cũng là người thầy đầu tiên dạy cho đội ngũ ông Bình về máy tính.

đội ngũ ông Bình không ngần ngại học hỏi, tự dạy cho nhau và quyết định bắt tay vào công việc ngay khi có ý tưởng. Lựa chọn của đội ngũ ông Bình chọn đường đi máy tính thay vì lĩnh vực khoa học là vì máy tính là công nghệ, và có sản phẩm dịch vụ để bán mới có thể kiếm được tiền. Đồng thời, lúc đó máy tính mới chỉ bắt đầu có mặt tại Việt Nam, là một lựa chọn tiềm năng.

Không mất nhiều thời gian, đội ngũ ông Bình đã ký được hợp đồng đầu tiên – xây dựng hệ thống điều hòa không khí cho Nhà máy thuốc lá Thanh Hóa. Mặc dù giá trị hợp đồng chỉ là 10,5 triệu VNĐ, nhưng đối với đội ngũ ông Bình, đó là bước tiến lớn, vàng giữa những khó khăn ngày đầu. Lương của đội ngũ ông Bình lúc đó chỉ là khoảng 100 nghìn/tháng.

Hợp đồng thứ hai là cung cấp máy tính cho Viện Hàn lâm Khoa học Liên Xô, trở thành một điểm mốc quan trọng trong sự phát triển của đội ngũ ông Bình. Điều này mở ra cánh cửa cho FPT thiết lập liên kết với hãng máy tính Olivetti và tập trung vào việc phát triển mô hình tin học. Hợp đồng kỷ lục về doanh thu lúc đó là 10,5 triệu rúp chuyển nhượng, tương đương với 16 triệu USD thời kỳ đó.

đội ngũ ông Bình không ngừng học hỏi và chia sẻ, tự học qua sách và thậm chí đưa Mini MBA, cuốn sách ông tìm thấy tại Đại học Harvard, trở thành giáo trình chính cho toàn bộ nhân viên FPT. đội ngũ ông Bình chấp nhận thách thức, kiểm tra kiến thức của nhân viên qua bài thi, và không ngừng nâng cao chất lượng đào tạo.

Qua một hành trình dài, nhìn lại, ông tin rằng không chỉ tinh thần “không biết sợ” mà còn tinh thần đồng đội và tinh thần học hỏi đã đóng góp quan trọng vào thành công của FPT. Thách thức không chỉ là về việc cứu mình, mà là về việc mong muốn đóng góp vào hưng thịnh quốc gia.

Năm 1998, FPT, tập đoàn công nghệ hàng đầu Việt Nam, đã chứng kiến sự đỉnh cao của sự nghiệp trong lĩnh vực công nghệ thông tin quốc gia. Chịu trách nhiệm cho nhiều dự án lớn, FPT không chỉ phát triển hệ thống đặt chỗ giữ vé cho Hãng Hàng không quốc gia Việt Nam và phần mềm cho ngân hàng, mà còn hoàn thành các dự án gấp rút, như hệ thống về thuế giá trị gia tăng cho cả nước chỉ trong 6 tháng, trong khi thị trường quốc tế thường mất 2-3 năm mới có thể hoàn thành.

Tuy nhiên, trong bối cảnh một “ông lớn” như IBM đang phải đối mặt với khủng hoảng, ông đã nhận ra rằng đứng đầu thị trường có thể dẫn đến sự suy thoái. Quyết tâm đưa FPT vươn ra thế giới, ông đã dựa vào một con đường mà ông nhận thức được khi thăm Bangalore, Ấn Độ – làm phần mềm.

Thấy sự hoành tráng của công nghệ tại đây, ông đã đặt câu hỏi quan trọng: “Công nghệ các bạn làm cho Mỹ có bằng Mỹ không?”. Câu trả lời khẳng định của đối tác Ấn Độ đã là nguồn động viên lớn, khiến ông quyết định hướng FPT ra thế giới thông qua phần mềm. Dù đã nắm vững lý thuyết từ học thuyết của Bill Gates, nhưng ông nhận thức rằng kinh nghiệm thực tế mới là điều quan trọng.

FPT quyết định học hỏi, tận dụng khả năng học nhanh của họ. Khám phá điểm chung quan trọng là sự tuân thủ quy trình chuẩn của thế giới, ông đã thuê tư vấn xây dựng quy trình và chuyển giao kiến thức cho FPT. Bằng cách này, FPT tiếp cận và đạt được các tiêu chuẩn quốc tế, mở rộng sân khấu của mình ra toàn cầu.

Tuy nhiên, thách thức lớn nhất đến với FPT khi họ quyết định bước vào lĩnh vực xuất khẩu phần mềm. Với sự kiên trì kéo dài 10 năm mà không có lãi, FPT đã xây dựng đội ngũ lập trình viên và mở rộng sang Silicon Valley, Mỹ. Mặc dù nỗ lực lớn nhưng kết quả lại là thất bại, khiến hàng triệu USD mất trắng. Sự nhẫn nại và kiên trì đã là nguồn động viên cho ông và đội ngũ của mình để vượt qua những khó khăn và tiếp tục hành trình xuất khẩu phần mềm quốc tế.

Bài học lớn từ trải nghiệm này là sự quan trọng của việc hiểu rõ bản thân, tin tưởng vào tiềm lực nội tại và không ngần ngại trước thách thức. Khi đối mặt với khó khăn trong việc bán hàng ở thị trường Mỹ, quyết định của ông là tự mình đối mặt với khách hàng và đối tác.

Chuyến công tác đầu tiên là gặp IBM, một đối tác lớn mà đội ngũ của ông đã mua nhiều sản phẩm từ họ. ông tự đặt câu hỏi: Nếu đội ngũ của ông mua nhiều hàng từ IBM, tại sao họ không thể mua hàng từ đội ngũ của ông? Điều đó đưa ông đến quyết định thực hiện cuộc họp tại trụ sở IBM Mỹ.

Tại cuộc họp, ông đã đối mặt với sự ngạc nhiên của 20 giám đốc IBM quốc tế. Họ tỏ ra ngần ngại với việc làm ăn với một công ty Việt Nam. ông sử dụng bảng và biểu đồ “waterfall” để diễn giải ý tưởng. ông giải thích rằng Việt Nam, như một nguồn năng lượng, có thể cung cấp sức mạnh lao động lớn với chi phí thấp hơn nhiều so với các nước khác. Đó là lý do tại sao họ nên chọn Việt Nam.

Sự thuyết phục của ông đã làm thay đổi tư duy của đối tác. Họ hiểu rằng Việt Nam không chỉ là một đối tác gia công đơn thuần mà còn là một nguồn lực đầy tiềm năng. Điều này đã mở đường cho các đối tác quốc tế và tạo ra cơ hội mới cho đội ngũ của ông.

Trong thời gian tiếp theo, ông và đồng đội đã mở rộng thị trường phần mềm trên toàn cầu. Sự hỗ trợ của ông Nishida, nguyên Giám đốc điều hành Tập đoàn Sumitomo, Nhật Bản, đã đóng vai trò quan trọng trong việc mở cánh cửa với các đối tác Nhật Bản. Điều này đưa đến cơ hội hợp tác mới, đặc biệt là với khách hàng lớn như NTT-IT.

Đối với những ai nghi ngờ về thành công của FPT chỉ là do gia công phần mềm, ông muốn đưa ra cái nhìn khác. FPT không chỉ là một đơn vị gia công, mà là một doanh nghiệp toàn cầu với doanh thu lớn, số lượng nhân viên imposant, khả năng thực hiện các dự án lớn và sự chuyên sâu trong các công nghệ mới như IoT, AI, Blockchain.

Với hơn 70,000 nhân viên đang hoạt động tại nhiều quốc gia, FPT có quy mô đủ lớn để cạnh tranh và tạo ra những đột phá đáng kể trong lĩnh vực công nghệ. đội ngũ của ông không chỉ làm gia công mà còn tự nghiên cứu, đầu tư và phát triển các giải pháp công nghệ cao.

Sự quyết tâm và nỗ lực của đội ngũ của ông đã tạo nên những thành công lớn, khiến cho nhiều đối tác và khách hàng lớn tìm đến đội ngũ của ông. Điều này chứng minh rằng FPT không chỉ là một đơn vị gia công phần mềm, mà là một doanh nghiệp toàn cầu đang làm những công việc xuất sắc nhất trên thế giới. Đội ngũ của ông tin rằng những ngày hưng thịnh quốc gia đang đến gần và đội ngũ của ông sẽ tiếp tục đóng góp vào sự phát triển của đất nước.

Tổng hợp bởi Duan24h.net