Chính phủ đã ban hành Nghị quyết 127 nhằm triển khai chủ trương đầu tư dự án xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng. Theo nghị quyết này, các cơ chế, chính sách đặc thù và đặc biệt dành cho dự án đã được Quốc hội cho phép áp dụng tương tự như đối với dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc – Nam.
Tiến độ triển khai dự án theo yêu cầu của Chính phủ
Theo chỉ đạo từ Chính phủ, các cơ quan chức năng cần thực hiện nghiêm túc và đúng tiến độ các giai đoạn triển khai dự án như sau:
1. Hoàn thành thủ tục phê duyệt và chuẩn bị kỹ thuật trong tháng 5/2025
Nội Dung Đề Xuất
- Dự án mở rộng tuyến Quốc lộ 13 qua tỉnh Bình Dương
- Sân bay Lai Châu (huyện Tân Uyên, tỉnh Lai Châu)
- Cao tốc cửa khẩu Hữu Nghị – Chi Lăng
- Chính phủ yêu cầu hoàn tất thủ tục phê duyệt dự án hỗ trợ kỹ thuật trong tháng 5/2025.
- Đồng thời, phải lựa chọn nhà thầu tư vấn phù hợp để triển khai các công tác khảo sát, lập báo cáo nghiên cứu khả thi và thực hiện các nội dung liên quan.
2. Khảo sát và thiết kế kỹ thuật từ tháng 6 đến tháng 9/2025
- Từ tháng 6/2025: Triển khai khảo sát hiện trường, lập và phê duyệt thiết kế kỹ thuật chi tiết, thiết kế kỹ thuật tổng thể kèm dự toán.
- Một số gói thầu đầu tiên phải được hoàn thành trong tháng 9/2025 để đảm bảo tiến độ tổng thể.
3. Lựa chọn nhà thầu và khởi công trong tháng 12/2025
- Tiến hành tổ chức lựa chọn nhà thầu cho giai đoạn thi công theo hình thức chỉ định thầu.
- Ký kết hợp đồng xây dựng và đảm bảo đầy đủ điều kiện pháp lý, kỹ thuật để khởi công dự án trong tháng 12/2025.
4. Thi công xây dựng và hoàn thành dự án trước năm 2030
- Chính phủ nhấn mạnh yêu cầu triển khai thi công xây dựng, mua sắm và lắp đặt thiết bị đồng bộ.
- Mục tiêu đặt ra là hoàn thành toàn bộ dự án chậm nhất vào năm 2030.
5. Trách nhiệm của các bộ, ngành liên quan
- Bộ Xây dựng có trách nhiệm chủ động rà soát và đăng ký nhu cầu vốn cho dự án.
- Bộ Tài chính giữ vai trò chủ trì, tham mưu cho Chính phủ trong việc cân đối, bố trí đầy đủ nguồn vốn theo đúng tiến độ.
6. Phát triển quỹ đất theo mô hình TOD và công tác giải phóng mặt bằng
- Chính phủ yêu cầu các địa phương lập và phê duyệt dự án khai thác quỹ đất tại các ga đường sắt theo mô hình phát triển định hướng giao thông (TOD).
- Đồng thời, cần bố trí ngân sách địa phương để triển khai các công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và phát triển kinh tế – xã hội vùng lân cận.
Thông tin chi tiết về dự án đường sắt
Dự án xây dựng tuyến đường sắt mới nối từ Lào Cai đến Hải Phòng được xác định là công trình giao thông trọng điểm quốc gia, với mục tiêu hình thành một hệ thống vận tải hiện đại, đồng bộ, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế nội địa và nhu cầu liên vận quốc tế giữa Việt Nam và Trung Quốc. Tuyến đường không chỉ đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao năng lực vận tải hàng hóa và hành khách, mà còn tạo động lực thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội nhanh và bền vững, đặc biệt tại các tỉnh, thành phố thuộc hành lang kinh tế Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng.
Bên cạnh vai trò kinh tế, tuyến đường sắt này còn đảm nhiệm các nhiệm vụ quan trọng về quốc phòng, an ninh, bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu. Dự án cũng góp phần tích cực trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, cụ thể hóa các mục tiêu đã được đề ra trong Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII và các Nghị quyết của Đảng về phát triển hạ tầng chiến lược.
- Dự án có điểm đầu tại khu vực nối ray qua biên giới thuộc tỉnh Lào Cai và điểm cuối tại ga Lạch Huyện, thành phố Hải Phòng.
- Tổng chiều dài tuyến chính ước tính khoảng 390,9 km, cộng với khoảng 27,9 km các tuyến nhánh.
- Tuyến đường đi qua địa phận chín tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương gồm Lào Cai, Yên Bái, Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Hà Nội, Bắc Ninh, Hưng Yên, Hải Dương và Hải Phòng.
Về quy mô kỹ thuật, dự án đầu tư xây dựng mới toàn tuyến theo tiêu chuẩn đường đơn khổ 1.435 mm, có khả năng vận chuyển hỗn hợp cả hành khách và hàng hóa. Tốc độ thiết kế được phân chia theo từng khu vực cụ thể, trong đó tuyến chính từ ga Lào Cai mới đến ga Nam Hải Phòng đạt tốc độ 160 km/h, khu vực đầu mối thành phố Hà Nội là 120 km/h và các đoạn còn lại thiết kế vận hành ở mức 80 km/h. Dự án được triển khai theo hình thức đầu tư công, sử dụng nguồn vốn ngân sách nhà nước và các nguồn vốn hợp pháp khác.
Về công nghệ, tuyến đường sắt này áp dụng hệ thống chạy trên ray kết hợp điện khí hóa, bảo đảm yêu cầu hiện đại, đồng bộ, an toàn và hiệu quả, phù hợp với xu hướng phát triển hạ tầng giao thông thông minh và bền vững.
Dự kiến, tổng diện tích đất cần thu hồi để triển khai dự án là khoảng 2.632 ha. Trong đó, diện tích đất trồng lúa chiếm khoảng 716 ha (bao gồm 709 ha là đất trồng lúa nước từ hai vụ trở lên), đất lâm nghiệp khoảng 878 ha, còn lại là các loại đất khác theo quy định của pháp luật đất đai, với tổng diện tích khoảng 1.038 ha. Dự án cũng dự kiến sẽ ảnh hưởng đến khoảng 19.136 người dân cần bố trí tái định cư.
Về tài chính, sơ bộ tổng mức đầu tư của toàn bộ dự án lên tới 203.231 tỷ đồng, tương đương hơn 8 tỷ USD. Nguồn vốn thực hiện chủ yếu được bố trí từ ngân sách nhà nước trong các kỳ kế hoạch đầu tư công trung hạn, kết hợp với các nguồn vốn hợp pháp khác nhằm bảo đảm tiến độ và hiệu quả đầu tư.
Theo kế hoạch, dự án sẽ được khởi động với việc lập báo cáo nghiên cứu khả thi trong năm 2025. Các thủ tục chuẩn bị đầu tư, thiết kế, giải phóng mặt bằng và thi công sẽ được triển khai đồng bộ nhằm phấn đấu hoàn thành và đưa toàn tuyến vào khai thác chậm nhất vào năm 2030.
Tuyến đường sắt Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng là một trong những dự án có tính kết nối chiến lược cao, giúp hoàn thiện mạng lưới đường sắt quốc gia và mở rộng kết nối quốc tế, đặc biệt là với Trung Quốc và các nước trong khu vực. Khi hoàn thành, dự án sẽ góp phần đáng kể vào việc nâng cao năng lực logistics quốc gia, tạo nền tảng vững chắc cho phát triển kinh tế khu vực và đất nước trong giai đoạn mới.
Tầm quan trọng của tuyến đường sắt Đông – Tây
Tuyến đường sắt Đông – Tây là một trong những tuyến chính của đường sắt quốc gia, kết nối thủ đô Hà Nội với các khu vực quan trọng như Hải Phòng và Lào Cai. Tuyến này đóng vai trò quan trọng trong vận chuyển hành khách và hàng hóa, chiếm gần 50% khối lượng vận tải của hệ thống đường sắt quốc gia.
Theo quy hoạch, đề xuất nghiên cứu tuyến đường sắt mới Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng – Quảng Ninh với tiêu chuẩn 1.435mm tiên tiến, hiện đại, đáp ứng nhu cầu vận tải trong giai đoạn 2030 và hướng tới 2050. Đây là một bước cải tiến quan trọng để phù hợp với quy hoạch phát triển kinh tế và xã hội của các địa phương nằm dọc tuyến đường sắt này.
Tổng hợp bởi Duan24h.net