Jimmy Savile là ai? Tiểu sử và cáo buộc lạm dụng tình dục

Jimmy Savile tên đầy đủ là Sir James Wilson Vincent Savile (31/10/1926 – 29/10/2011), là một nhân vật truyền thông, DJ và người dẫn chương trình nổi tiếng của Anh. Ông từng được yêu mến qua các chương trình như Top of the Pops và Jim’ll Fix It trên BBC, đồng thời được ca ngợi vì những đóng góp từ thiện.

Tuy nhiên, sau khi qua đời, hàng loạt cáo buộc lạm dụng tình dục đã làm lu mờ danh tiếng của ông, biến ông thành một trong những nhân vật gây tranh cãi nhất trong lịch sử Anh. Bài viết này sẽ cung cấp cái nhìn chi tiết về tiểu sử, đời tư, sự nghiệp và những bê bối liên quan đến Jimmy Savile.

Tiểu sử và thời niên thiếu

Jimmy Savile sinh ngày 31 tháng 10 năm 1926 tại Leeds, Anh, trong một gia đình Công giáo có bảy người con. Ông là con út của Vincent Joseph Marie Savile, một nhân viên văn phòng và đại lý bảo hiểm, và Agnes Monica Kelly, người mẹ có ảnh hưởng sâu sắc đến cuộc đời ông.

Gia đình Savile sống trong hoàn cảnh khó khăn thời kỳ Đại suy thoái, điều mà ông từng mô tả đã rèn giũa ông trong “lò luyện đói nghèo”. Trong thời niên thiếu, Savile học tại trường Công giáo St. Anne’s và tham gia các hoạt động thể thao như đấm bốc và đua xe đạp.

Trong Thế chiến thứ hai, Savile làm việc như một Bevin Boy, lao động trong các mỏ than ở South Kirkby Colliery, West Yorkshire. Một vụ nổ trong mỏ khiến ông bị chấn thương cột sống, buộc ông phải từ bỏ công việc nặng nhọc này. Sau đó, ông bắt đầu sự nghiệp bằng việc chơi nhạc tại các sàn nhảy, đặt nền móng cho hành trình trở thành một trong những DJ đầu tiên tại Anh.

Sự nghiệp truyền thông

Hành trình DJ và radio

Savile bắt đầu sự nghiệp truyền thông vào cuối những năm 1950, khi làm DJ tại các sàn nhảy ở Leeds và Manchester. Ông tự nhận là người đầu tiên sử dụng hai bàn xoay để tạo ra các bản mix liên tục, một kỹ thuật mang tính cách mạng thời bấy giờ.

Năm 1958, ông gia nhập Radio Luxembourg, nơi ông nhanh chóng trở thành một trong những DJ hàng đầu của Anh với phong cách dẫn chương trình độc đáo và giọng nói dễ nhận biết.

Đến năm 1968, Savile chuyển sang BBC Radio 1, nơi ông dẫn các chương trình như Savile’s Travels và Jimmy Savile’s Old Record Club. Chương trình cuối cùng, phát sóng từ năm 1973 đến 1987, nổi bật với việc phát lại các bảng xếp hạng cũ, thu hút hàng triệu thính giả.

Sự nghiệp truyền hình

Savile trở thành một ngôi sao truyền hình qua vai trò dẫn chương trình Top of the Pops, bắt đầu từ năm 1964 và kéo dài đến năm 2006. Chương trình âm nhạc này, nhắm đến khán giả trẻ, giúp ông trở thành biểu tượng văn hóa Anh.

Đồng thời, ông dẫn dắt Jim’ll Fix It (1975–1994), một chương trình thực hiện ước mơ của khán giả, chủ yếu là trẻ em. Với phong cách lập dị, trang phục sặc sỡ và câu khẩu hiệu “Now then, now then”, Savile xây dựng hình ảnh một nhân vật vui tính, gần gũi.

Ngoài ra, ông còn xuất hiện trong nhiều chương trình khác, như Young at Heart (1960) và các buổi hòa nhạc truyền hình với các nghệ sĩ nổi tiếng như The Beatles. Savile cũng thử sức với đấu vật chuyên nghiệp và tham gia các sự kiện đua xe đạp, thể hiện sự đa năng trong sự nghiệp.

Công việc từ thiện

Savile nổi tiếng với các hoạt động từ thiện, đặc biệt là việc gây quỹ cho các bệnh viện và tổ chức dành cho trẻ em. Ông tình nguyện tại các cơ sở như Stoke Mandeville Hospital, Leeds General Infirmary và Broadmoor Hospital, nơi ông thậm chí có phòng riêng.

Ước tính, Savile đã quyên góp khoảng 40 triệu bảng Anh cho các quỹ từ thiện, bao gồm việc thành lập hai tổ chức: Jimmy Savile Stoke Mandeville Hospital Trust (1981) và Jimmy Savile Charitable Trust (1984).

Những nỗ lực này mang lại cho ông danh hiệu “Thánh Jimmy” trong mắt công chúng và nhiều giải thưởng, bao gồm danh hiệu Officer of the Order of the British Empire (OBE) năm 1971, tước hiệp sĩ (Knight Bachelor) năm 1990 và huân chương từ Vatican năm 1982.

Đời tư

Jimmy Savile không bao giờ kết hôn và thường né tránh các câu hỏi về đời tư. Ông sống cùng mẹ, người mà ông gọi là “Nữ công tước” (The Duchess), cho đến khi bà qua đời năm 1972. Savile giữ lại căn hộ của mẹ ở Scarborough như một kỷ vật, thậm chí bảo quản quần áo của bà trong tủ.

Trong các cuộc phỏng vấn, ông thường mô tả mình là người không có cảm xúc sâu sắc, một tuyên bố gây tranh cãi khi được nhà tâm lý học Anthony Clare phân tích trong chương trình In the Psychiatrist’s Chair (1991). Savile cũng thừa nhận từng có nhiều mối quan hệ tình cảm ngắn ngủi nhưng không tiết lộ chi tiết.

Ông sở hữu nhiều ngôi nhà ở Leeds, Scarborough, London, Scotland và Bournemouth, mỗi nơi gắn với các nhóm bạn khác nhau mà ông gọi là “đội” (teams). Savile duy trì lối sống lập dị, yêu thích xe hơi sang trọng như Rolls-Royce và Bentley, đồng thời nổi tiếng với thói quen hút xì gà Cuba đắt tiền. Tuy nhiên, ông khẳng định không sử dụng máy tính để tránh những suy đoán tiêu cực về đời tư.

Những bê bối sau khi qua đời

Sau khi Savile qua đời vì bệnh viêm phổi vào ngày 29 tháng 10 năm 2011 tại nhà riêng ở Leeds, hàng loạt cáo buộc lạm dụng tình dục đã làm rung chuyển dư luận.

Vào tháng 10 năm 2012, một bộ phim tài liệu của ITV, Exposure: The Other Side of Jimmy Savile, đã phơi bày các cáo buộc rằng ông lạm dụng tình dục hàng trăm người, chủ yếu là trẻ em và thanh thiếu niên, trong khoảng thời gian từ 1955 đến 2009. Các nạn nhân, bao gồm cả trẻ em dưới 10 tuổi và người lớn lên đến 75 tuổi, cho biết các vụ việc xảy ra tại các địa điểm như phòng thay đồ của BBC, bệnh viện, trường học và nhà trẻ.

Các cuộc điều tra sau đó, bao gồm báo cáo Giving Victims a Voice (2013), xác nhận Savile là một trong những tội phạm tình dục nghiêm trọng nhất ở Anh, với hơn 450 cáo buộc và 214 tội danh được ghi nhận, trong đó có 34 vụ cưỡng hiếp. Các nạn nhân chủ yếu là nữ trẻ tuổi, nhưng cũng bao gồm nam giới và người lớn tuổi. Các cuộc điều tra cho thấy Savile lợi dụng danh tiếng, quyền lực và vai trò từ thiện để tiếp cận nạn nhân, đồng thời sử dụng mối quan hệ với các tổ chức như BBC và NHS để che đậy hành vi.

Dù từng có cáo buộc từ những năm 1960, Savile luôn bác bỏ hoặc khiến các nạn nhân bị phớt lờ. Ông được cho là đã sử dụng sức ảnh hưởng với các nhân vật quyền lực, bao gồm chính trị gia, hoàng gia và cảnh sát, để bảo vệ danh tiếng. Một số nguồn tiết lộ rằng các nghi ngờ về hành vi của ông đã được ghi nhận từ những năm 1980, nhưng không có hành động cụ thể nào được thực hiện. Sau bê bối, các danh hiệu và di sản của Savile bị xóa bỏ, từ bia mộ đến các địa danh mang tên ông.

Di sản và tác động văn hóa

Vụ bê bối của Jimmy Savile đã gây ra cú sốc lớn cho công chúng Anh, đặt ra câu hỏi về trách nhiệm của các tổ chức như BBC, NHS và chính phủ trong việc bảo vệ nạn nhân. Nó cũng dẫn đến các cuộc điều tra lớn, như Operation Yewtree, nhắm vào các cá nhân nổi tiếng khác.

Nhiều phim tài liệu và phim truyền hình, như Jimmy Savile: A British Horror Story (Netflix, 2022) và The Reckoning (BBC, 2023), đã tái hiện cuộc đời và tội ác của ông, nhấn mạnh sự thất bại của hệ thống trong việc ngăn chặn ông.

Danh tiếng của Savile, từng là biểu tượng của sự hào phóng và giải trí, giờ đây gắn liền với hình ảnh một kẻ săn mồi tình dục. Câu chuyện của ông là lời cảnh báo về cách mà quyền lực, danh tiếng và sự tin tưởng mù quáng có thể che giấu những tội ác nghiêm trọng. Nó cũng thúc đẩy các phong trào nâng cao nhận thức về lạm dụng tình dục và bảo vệ nạn nhân trên toàn thế giới.

Kết luận

Jimmy Savile là một nhân vật phức tạp, vừa là ngôi sao truyền thông được yêu mến, vừa là tội phạm tình dục bị phỉ báng. Cuộc đời ông là minh chứng cho sự đối lập giữa hình ảnh công khai và sự thật đen tối. Từ một DJ tiên phong đến một kẻ lạm dụng quyền lực, câu chuyện của Savile không chỉ là bi kịch cá nhân mà còn là bài học về trách nhiệm xã hội. Dù đã qua đời, di sản của ông vẫn là chủ đề gây tranh cãi, nhắc nhở chúng ta về tầm quan trọng của việc lắng nghe và bảo vệ những người dễ bị tổn thương.