Đề xuất mở rộng chính sách nhà ở xã hội cho cả các gia đình đông con

Nhà ở xã hội (NOXH) là một trong những chính sách trọng tâm của Chính phủ Việt Nam nhằm hỗ trợ các đối tượng có thu nhập thấp, hoàn cảnh khó khăn có cơ hội tiếp cận nơi ở ổn định với chi phí hợp lý.

Nhu cầu về nhà ở cho công nhân, lao động, người thu nhập thấp và các nhóm yếu thế hiện nay đang rất lớn, trong khi khả năng tài chính hạn chế khiến việc sở hữu một căn nhà trị giá hàng tỷ đồng trở thành “giấc mơ xa vời” với nhiều người.

Theo Luật Nhà ở 2023 , có 12 nhóm đối tượng được hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội, bao gồm:

1. Người có công với cách mạng, thân nhân liệt sĩ.
2. Hộ nghèo, cận nghèo tại khu vực nông thôn.
3. Hộ gia đình ở nông thôn bị ảnh hưởng bởi thiên tai.
4. Người thu nhập thấp, hộ nghèo, cận nghèo tại khu vực đô thị.
5. Lao động làm việc trong và ngoài khu công nghiệp.
6. Sĩ quan, hạ sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, công an.
7. Công chức, viên chức quốc phòng, người làm công tác cơ yếu.
8. Cán bộ, công chức, viên chức.
9. Người đã trả lại nhà công vụ.
10. Học sinh, sinh viên.
11. Người phải giải tỏa, phá dỡ nhà do bị thu hồi đất.
12. Doanh nghiệp, hợp tác xã, liên hợp tác xã trong khu công nghiệp.

Để được thụ hưởng chính sách, các cơ quan chức năng sẽ xét duyệt dựa trên các tiêu chí bổ sung như mức thu nhập, khoảng cách từ nơi ở đến nơi làm việc, và các điều kiện khác.

Đề xuất mở rộng chính sách Nhà ở xã hội cho gia đình đông con và đối tượng yếu thế

Tại Phiên họp Chính phủ chuyên đề về xây dựng pháp luật tháng 5/2025 , Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã đề xuất nghiên cứu mở rộng chính sách nhà ở xã hội cho các gia đình đông con và đối tượng yếu thế có con . Đây là một bước tiến quan trọng nhằm đáp ứng nhu cầu thực tiễn và thúc đẩy các chính sách phát triển dân số bền vững.

Bối cảnh đề xuất

Thủ tướng nhấn mạnh việc chuyển đổi từ quan điểm “kế hoạch hóa gia đình” sang phát triển dân số và ứng phó với già hóa dân số . Chính sách nhà ở xã hội mở rộng được xem là một biện pháp khuyến khích sinh con, đồng thời hỗ trợ phát triển con người toàn diện về đức, trí, thể, mỹ . Các chính sách này không chỉ tập trung vào số lượng mà còn chú trọng nâng cao chất lượng dân số.

Đối tượng mở rộng

Gia đình đông con : Những hộ gia đình có nhiều con sẽ được xem xét ưu tiên trong các chính sách nhà ở xã hội, nhằm giảm gánh nặng tài chính và tạo điều kiện sống ổn định.

Đối tượng yếu thế có con : Bao gồm các nhóm dễ bị tổn thương như hộ nghèo, người thu nhập thấp, người khuyết tật, hoặc các gia đình gặp khó khăn khi nuôi dưỡng con cái.

Đánh giá từ hiệp hội bất động sản TP.HCM (HoREA)

Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) , trong cuộc trao đổi với Báo Lao Động , nhận định rằng Dự thảo Nghị quyết về thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội là một bước tiến lớn. Một số điểm nổi bật trong dự thảo bao gồm:

Thành lập Quỹ Nhà ở Quốc gia : Đây là lần đầu tiên Việt Nam đưa vào quy định về một quỹ chuyên biệt nhằm đầu tư và tạo lập quỹ nhà ở cho các đối tượng như cán bộ, công chức, viên chức và người lao động để thuê mua hoặc thuê .

Đề xuất bổ sung đối tượng áp dụng : HoREA kiến nghị bổ sung nhóm người lao động vào Điều 2 của Nghị quyết, vì đây là nhóm chiếm tỷ lệ lớn nhưng chưa được đề cập rõ ràng trong các quy định hiện hành.

Những lợi ích dự kiến

Giảm áp lực tài chính : Chính sách mở rộng sẽ giúp các gia đình đông con và đối tượng yếu thế có cơ hội tiếp cận nhà ở với chi phí hợp lý. Thúc đẩy phát triển dân số : Khuyến khích sinh con thông qua hỗ trợ nhà ở, đồng thời cải thiện chất lượng sống cho trẻ em. Tăng cường an sinh xã hội : Đảm bảo các nhóm yếu thế có điều kiện sống tốt hơn, góp phần xây dựng xã hội công bằng và bền vững.

Thách thức

• Nhu cầu lớn, nguồn cung hạn chế : Nhu cầu nhà ở xã hội hiện nay vượt xa khả năng cung cấp, đặc biệt tại các đô thị lớn như Hà Nội và TP.HCM.
• Quy trình xét duyệt phức tạp : Các điều kiện như thu nhập, khoảng cách nơi ở – nơi làm việc có thể gây khó khăn cho người thụ hưởng.
• Thiếu đồng bộ trong quy định : Một số nhóm đối tượng, như người lao động phổ thông, vẫn chưa được ưu tiên rõ ràng trong các chính sách.

Giải pháp đề xuất

• Tăng cường đầu tư vào quỹ nhà ở : Phát triển Quỹ Nhà ở Quốc gia để đảm bảo nguồn vốn bền vững cho việc xây dựng và cung cấp nhà ở xã hội. Đơn giản hóa thủ tục hành chính : Rút ngắn thời gian xét duyệt và minh bạch hóa các tiêu chí thụ hưởng.
• Mở rộng đối tượng áp dụng : Bổ sung các nhóm như gia đình đông con, người lao động phổ thông, và đối tượng yếu thế vào chính sách.
• Hợp tác công – tư : Khuyến khích các doanh nghiệp tư nhân tham gia phát triển nhà ở xã hội thông qua các ưu đãi về thuế và đất đai.

Kết luận

Đề xuất mở rộng chính sách nhà ở xã hội cho gia đình đông con và đối tượng yếu thế của Thủ tướng Chính phủ là một bước đi chiến lược, không chỉ giải quyết nhu cầu nhà ở mà còn góp phần thúc đẩy phát triển dân số bền vững. Với sự đồng hành của các cơ quan chức năng và các tổ chức như HoREA, việc triển khai chính sách này hứa hẹn sẽ mang lại nhiều lợi ích thiết thực, đặc biệt cho những nhóm dễ bị tổn thương trong xã hội.

​