Thế khó của các bất động sản “con lai” như Condotel, Officetel, Shophouse

Mới đây, việc TP. HCM cho biết hiện có đến 1 vạn căn condotel, officetel, shophouse chưa đủ quy định cấp Giấy chứng nhận (sổ hồng), lại làm thị trường nhận ra câu hỏi về tính “chính danh” của các loại hình bất động sản mới vẫn còn đó dù đã một thời gian dài gần như không được nhắc đến.

Treo sổ hơn 1 vạn căn Condotel, Officetel, Shophouse tại TP.HCM

Mới đây, văn phòng Đăng ký đất đai TP. HCM đã có báo cáo gửi Ban Đô thị Hội đồng nhân dân thành phố về kế hoạch giám sát công tác cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất trên địa bàn, trong đó nhắc đến khó khăn về pháp lý của nhóm tài sản là các loại hình bất động sản lai như căn hộ du lịch (Condotel), văn phòng kết hợp lưu trú (Officetel) và cả nhà phố thương mại (Shophouse).

Cụ thể, thành phố đã cấp giấy chứng nhận cho 110.016 căn nhà gồm chung cư, nhà riêng lẻ trên tổng số 191.348 căn nộp hồ sơ. Hiện còn 81.332 căn chưa được cấp giấy chứng nhận vì nhiều lý do, đáng chú ý có 10.019 căn condotel, officetel, shophouse không được cấp sổ do rơi vào nhóm nhà ở thuộc loại hình bất động sản mới, chưa đủ quy định cấp giấy chứng nhận.

Cơ quan này giải thích, hiện nay thị trường tồn tại nhiều dự án, hạng mục công trình được thiết kế, cấp phép xây dựng với mục đích sử dụng hỗn hợp như làm căn hộ lưu trú (căn hộ cho thuê) hoặc văn phòng, khách sạn kết hợp lưu trú, kinh doanh (Officetel, Condotel, Shophouse). Tuy nhiên, pháp luật về đất đai không quy định về các loại hình bất động sản này.

Mặt khác, các cơ quan quản lý Nhà nước có thẩm quyền còn nhiều ý kiến trái chiều, chưa thống nhất trong việc xác định mục đích sử dụng đất, thời hạn sở hữu công trình, đối tượng được cấp giấy chứng nhận cho chủ đầu tư hay người mua. Vì vậy, Văn phòng Đăng ký đất đai thành phố chưa có cơ sở pháp lý để giải quyết hồ sơ cấp giấy chứng nhận trên địa bàn.

Câu hỏi vẫn còn bỏ ngỏ

Thực tế cho thấy, không riêng gì tại TP.HCM mà tại nhiều địa phương trên cả nước, đặc biệt là tại các tỉnh thành ven biển thì việc chưa được định danh đang đặt nhiều dự án bất động sản du lịch nghỉ dưỡng có các phân khúc “con lai” như Officetel, Condotel, Shophouse vào thế khó khi được các chủ đầu tư định giá không hề rẻ mà tính pháp lý vẫn chưa “chính danh”.

Từ loại hình Condotel đến Officetel, Shophouse hầu như ít nhiều đều gặp tình trạng chưa được cấp sổ hồng. Trên thị trường, giá trị giao dịch của những tài sản này từ vài tỷ đến hàng chục tỷ đồng nhưng đang trầm lắng nhiều năm nay do pháp lý bấp bênh. Người mua Condotel lẫn Shophouse đều rơi vào thế bị động, mòn mỏi chờ luật sửa đổi, công nhận loại hình bất động sản này để được cấp giấy chứng nhận.

Thống kê của Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA), đến cuối năm 2022, chỉ riêng Condotel, cả nước có khoảng 83.000 căn mòn mỏi chờ sổ hồng, phần lớn thuộc các khu du lịch nghỉ dưỡng, sử dụng quỹ đất thương mại, dịch vụ có thời hạn 50-70 năm.

Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch HoREA xác nhận, một thập kỷ qua, các loại hình bất động sản mới gồm Officetel, Shophouse và Condotel đều đang vướng pháp lý ở khâu cấp giấy chứng nhận. Các cơ quan có thẩm quyền liên quan vẫn còn nợ người dân câu trả lời này.

Theo ông Châu, tình trạng trên không chỉ ảnh hưởng đến quyền lợi của người mua lẫn doanh nghiệp (chủ đầu tư bán sản phẩm) mà còn tác động tiêu cực đến tính minh bạch của thị trường. Theo ông Châu, những vướng mắc này cần được các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền sớm xem xét giải quyết vì đây là yêu cầu chính đáng của người dân lẫn doanh nghiệp.

Thực tế cho thấy, đến nay trong các dự án sửa Luật lớn đang được xúc tiến liên quan trực tiếp đến thị trường bất động sản như Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi), Dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi), Dự thảo Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi) cũng gần như chưa đưa vào quy định cụ thể, chi tiết, tường minh liên quan đến các loại hình bất động sản kiểu mới trên như : tên gọi, định nghĩa, chức năng sử dụng….

Theo MarketTimes